Bağımsız Denetime Tabi Şirketlere Türk Lirası Kredi Kısıtlaması Getirildi.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu Kararı

Karar Sayısı: 10250 Karar Tarihi: 24.06.2022

  • Bankalar ve finansal kuruluşlar dışındaki, 660 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve ilgili düzenlemeler uyarınca bağımsız denetime tabi şirketlerin (Şirket) kredi başvurusu yaptıkları tarih itibarıyla yabancı para (YP) nakdi varlıklarının (altın dahil, efektif döviz ile bankalardaki YP mevduat) Türk Lirası (TL) karşılığının 15 milyon TL’nin üzerinde olması halinde; bu Şirketlerin YP nakdi varlıklarının, en güncel finansal tablolarına göre aktif toplamından veya son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanının yüzde 10’unu aşması durumunda, söz konusu Şirketlere TL cinsinden yeni bir nakdi ticari kredi kullandırılmamasına ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayımlanan muhasebe ve finansal raporlama standartları çerçevesinde konsolide finansal tablo hazırlama yükümlülüğü bulunan Şirketler için bu değerlendirmenin konsolide bilançolar üzerinden yapılmasına,
  • Bu kuralın istisnası olarak, ilgili mevzuat uyarınca YP cinsinden kredi kullanması mümkün olmayan Şirketlerle sınırlı olmak üzere, bu Şirketlerin bankaya kredi başvurusunda bulunduğu tarihten itibaren 3 aylık dönem içinde yabancı para net pozisyon açığı bulunduğunu Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilmiş bağımsız denetim kuruluşları tarafından (bağımsız denetim kuruluşu) en güncel finansal tabloları üzerinden yapılacak incelemeye göre tespit ettirmeleri ve bu kuruluşlarca onaylanmış belgelerle bankaya başvurmaları şartıyla, bu Şirketlere yalnızca başvuru tarihini izleyen 3 aylık dönemdeki, söz konusu tespit edilen pozisyon açığı ile sınırlı olmak üzere TL cinsinden nakdi ticari kredi kullandırılabilmesine,
  • YP nakdi varlıklarının TL karşılığı 15 milyon TL’yi aşmayan Şirketlerin, kredi başvuru tarihi itibarıyla, mevcut YP nakdi varlıkları ile en güncel finansal tablolarına göre aktif toplamını ve son 1 yıllık net satış hasılatını bağımsız denetim kuruluşuna tespit ettirmeleri ve kullanacakları kredinin vadesi boyunca YP nakdi varlıklarının TL karşılığının 15 milyon TL’yi aşmayacağını beyan ve taahhüt etmeleri, söz konusu beyan ve taahhüdün banka tarafından kontrolünün sağlanmasını teminen Şirketlerin her ayın ilk 10 iş günü içinde bir önceki ay sonu bilançosuna göre YP nakdi varlıklarının, aktif toplamının ve bir önceki ay sonu itibarıyla son 12 aylık net satış hasılatının güncel değerini bankaya iletmeleri şartıyla bu uygulamadan muaf tutulmalarınaYP nakdi varlıklarının TL karşılığı 15 milyon TL’yi aşmayan Şirketlerin, kredi başvuru tarihi itibarıyla, mevcut YP nakdi varlıkları ile en güncel finansal tablolarına göre aktif toplamını ve son 1 yıllık net satış hasılatını bağımsız denetim kuruluşuna tespit ettirmeleri ve kullanacakları kredinin vadesi boyunca YP nakdi varlıklarının TL karşılığının 15 milyon TL’yi aşmayacağını beyan ve taahhüt etmeleri, söz konusu beyan ve taahhüdün banka tarafından kontrolünün sağlanmasını teminen Şirketlerin her ayın ilk 10 iş günü içinde bir önceki ay sonu bilançosuna göre YP nakdi varlıklarının, aktif toplamının ve bir önceki ay sonu itibarıyla son 12 aylık net satış hasılatının güncel değerini bankaya iletmeleri şartıyla bu uygulamadan muaf tutulmalarına,
  • Bu uygulama kapsamında, YP nakdi varlıkların TL karşılığının hesaplanmasında hesaplama tarihine ait Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kurunun kullanılmasına, – Bu Kararın Kuruluş Birliklerine duyurulmasına ve Kurum İnternet sitesinde yayımlanmasına

Karar Verilmiştir.

KARARI İNCELEYECEK OLURSAK;

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun 24 Haziran 2022 tarih ve 10250 sayılı kararıyla bankalar ve finansal kuruluşlar dışında bağımsız denetime tabi şirketlerin Türk Lirası nakdi ticari kredi kullanabilme kapasitelerine kısıtlama getirilmiştir.

İşbu Karar ile Şirketler’in Türk lirası nakdi ticari kredi kullanımları, sahip oldukları yabancı para varlık tutarına bağlı olarak çeşitli sınırlamalara bağlanmıştır. ( Yabancı Para Varlıklara altın, efektif döviz ile bankalardaki yabancı para mevduat ve yurt dışı yerleşiklerce yabancı para cinsinden ihraç edilmiş menkul kıymetler ve hisse senetleri ile yurt dışı yerleşiklerle yapılan ters repo gibi diğer parasal varlıklar da dahildir. Bununla birlikte, Şirketlerin yurt içi yerleşiklerce yabancı para cinsinden ihraç edilmiş menkul kıymetler ve Eurobond gibi borçlanma araçlarından oluşan diğer parasal varlıklar Yabancı Para kapsamına girmemektedir.)

Karar Kapsamına Dahil Olma Şartları ve Kapsama Dahil Olunmayan Haller:

Herhangi bir şirketin bu Karar kapsamına girebilmesi için aşağıdaki 3 şartın birden sağlanması gerekmektedir.

  • 660 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve ilgili düzenlemeler uyarınca bağımsız denetime tabi bir şirket(Şirket) olması,
  • Şirketin YP nakdi varlıklarının (altın dahil, efektif döviz ile bankalardaki YP mevduatın) TL karşılığının 15 milyon TL’nin üzerinde olması,
  • Şirketin YP nakdi varlıkların TL karşılığının; aktif toplamından veya son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanının yüzde 10’unu aşması.

Bu değerlendirmeler konsolide finansal tablo hazırlama yükümlülüğü bulunan Şirketler için konsolide bilançolar üzerinden yapılacaktır.

Birinci şartın sağlanmaması halinde, yani bir şirketin ilgili mevzuat uyarınca bağımsız denetime tabi bir  Şirket statüsünde olmaması durumunda söz konusu şirket bu Karar kapsamına girmeyecektir.

Birinci şart sağlanmasına rağmen,  İkinci şartın sağlanmaması halinde de, yani bir Şirketin YP nakdi varlıklarının TL karşılığının 15 milyon TL’yi geçmemesi durumunda da kredi kullandırılmasına ilişkin herhangi bir kısıtlama olmayacaktır.

Birinci ve İkinci şart sağlanmasına rağmen, Şirketin YP nakdi varlıklarının TL karşılığının, Şirketin aktif toplamının ya da son 1 yıllık satış hasılatının(büyük olan baz alınacaktır) yüzde 10’unu aşmaması halinde de kredi kullandırılmasına ilişkin herhangi bir kısıtlama olmayacaktır.

Yukarıda da belirtildiği üzere, bu sınırlamaya tabi olmak için yukarıdaki her 3 şartı da birlikte sağlanması gerekmektedir.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Kararı ile Getirilen Sınırlamalar Şunlardır;

  1. Yabancı Para Varlık’larının Türk Lirası Karşılığı 15.000.000 ( 15 Milyon ) Türk Lirası’nı Aşan Şirketler

Bu Şirketler, Türk lirası kredi başvurusu yaptıkları tarih itibariyle, en güncel finansal tablolarına göre, YP Varlıkları’nın Şirketler’in aktif toplamı ve son bir yıllık net satış hasılatından büyük olanının %10’unu aşması durumunda Türk Lirası nakdi ticari kredi kullanamayacaktır.

Söz konusu değerlendirme konsolide finansal tablo hazırlama yükümlülüğü bulunan Şirketler için konsolide bilançolar üzerinden yapılacak.

  1. Yabancı Para Cinsinden Kredi Kullanması Mümkün Olmayan Ve Bankaya Kredi Başvurusunda Bulunduğu Tarihten İtibaren Üç Aylık Dönem İçinde Yabancı Para Net Pozisyon Açığı Bulunan Şirketler

Bu Şirketler yalnızca başvuru tarihini izleyen üç aylık dönemdeki tespit edilen söz konusu pozisyon açığı ile sınırlı olmak üzere, yetkili bağımsız denetim kuruluşları tarafından hazırlanan en güncel finansal tabloları üzerinden yapılacak incelemeye göre tespit ettirmeleri ve bu kuruluşlarca onaylanmış belgelerle bankaya başvurmaları şartıyla Türk lirası cinsinden nakdi ticari kredi kullanabilecektir.

  1. Yabancı Para Varlıklarının Türk Lirası Karşılığı 15.000.000 ( 15 Milyon ) Türk Lirası’nı Aşmayan Şirketler

Bu Şirketler, Mevcut YP Varlıkları ile en güncel finansal tablolarına göre aktif toplamı ve son bir yıllık net satış hasılatını bağımsız denetim kuruluşuna tespit ettirmeleri; kullanacakları kredinin vadesi boyunca YP Varlıklarının Türk lirası karşılığının 15 milyon TL’yi aşmayacağını; aşsa bile aktif toplamından ya da son bir yıllık net satış hasılatından büyük olanının yüzde onunu geçmeyeceğini beyan ve taahhüt etmeleri ve söz konusu beyan ve taahhüdün banka tarafından kontrolünün sağlanması amacıyla Şirketlerin her ayın ilk 10 iş günü içinde bir önceki ay sonu bilançosuna göre YP Varlıklarının, aktif toplamının ve bir önceki ay sonu itibarıyla son 12 aylık net satış hasılatının güncel değerini bankaya iletmeleri kaydıyla Türk lirası ticari kredi kullanabilecek.

Görüldüğü Üzere;

YP nakdi varlıklarının TL karşılığı 15 milyon TL’yi aşmayan Şirketler Karar kapsamındaki kredi sınırlamasına dahil olmayacaktır. Ancak, bu Şirketlerin kredi başvuru tarihi itibarıyla,

  • Mevcut YP nakdi varlıkları ile en güncel finansal tablolarına göre aktif toplamını ve son 1 yıllık net satış hasılatını bağımsız denetim kuruluşuna tespit ettirmeleri,
  • Kullanacakları kredinin vadesi boyunca YP nakdi varlıklarının TL karşılığının 15 milyon TL’yi aşmayacağını ya da aşsa bile aktif toplamından ya da son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanının yüzde onunu 3/3 geçmeyeceğini beyan ve taahhüt etmeleri,
  • Söz konusu beyan ve taahhüdün banka tarafından kontrolünün sağlanmasını teminen Şirketlerin her ayın ilk 10 iş günü içinde bir önceki ay sonu bilançosuna göre YP nakdi varlıklarının, aktif toplamının ve bir önceki ay sonu itibarıyla son 12 aylık net satış hasılatının güncel değerini bankaya iletmeleri gerekmektedir.

Hesaplamalarda Kullanılacak Döviz Kuru: 

YP nakdi varlıkların TL karşılığının hesaplanmasında hesaplama tarihine ait TCMB döviz alış kuru kullanılacaktır.

Av. Melek Ece ATALAY