Marka Tescili Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

MARKA TESCİLİ HAKKINDA SIKÇA SORULAN SORULAR

Marka Tescili, markadan kaynaklanan haklar, Sınai Mülkiyet Kanunu koruması, tescilsiz markanın koruma kapsamı, marka tescil ücretleri, markanın koruma süresi vb. gibi sıkça sorulan sorular hakkında soru-cevap yoluyla bu metin hazırlanmıştır.

Marka Nedir? 

Marka, bir teşebbüsün mallarının veya hizmetlerinin diğer teşebbüslerin mallarından veya hizmetlerinden ayırt edilmesini sağlayan işaretlerdir.

Korumanın konusunun açık ve kesin olarak anlaşılmasını sağlayabilecek şekilde sicilde gösterilebilir olması şartıyla kişi adları dâhil sözcükler, şekiller, renkler, harfler, sayılar, sesler ve malların veya ambalajlarının biçimi olmak üzere her tür işaret marka tesciline konu olabilmektedir.

Marka Vekili Nedir?

Gerçek ya da tüzel kişileri marka, tasarım ve coğrafi işaret ile geleneksel ürün adlarına ilişkin konularda Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde temsil eden kişilerdir.

Marka vekili olabilmek için kurum tarafından yapılan 2 dereceli sınavda başarılı olmak gerekir. Bu iki sınavda başarılı olan adaylar sicile kayıt hakkına sahip olmaktadır.

Marka Tescili Başvurusu Nedir ve Nasıl Yapılır?

Marka tescili, markanızın Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde tutulan marka siciline tescilidir. Tescil edilen marka Sınai Mülkiyet Kanunu’ ndan kaynaklı korumalara hak kazanmaktadır.

Marka tescili için öncelikle kuruma başvuru yapılır. Başvuruya esas marka ile kanun ve yönetmelik uyarınca aranan diğer evrakların teslimi ile birlikte başvuru yapılmış sayılır.

Markalar belirli mal ve hizmet gruplarına göre tescil edilmektedir. Bu sınıflandırma Nice anlaşması uyarınca yapılmaktadır. Tescil edilecek markanın hangi mal/hizmet grubunda kullanılacağı tespit edilerek bu sınıflarda tescil edilmesi gerekmektedir.

Başvurular elektronik ortamda yapılmakta olup, işlemler konusunda Marka Vekillerinden destek alınmaktadır. Marka vekilleri sizin adınıza kurumda başvuru yapmakta ve başvurunuzu takip etmektedir.

Marka başvuruları son derece sıkı usul işlemlerine tabi olup, başvuru aşamasında bir marka vekili ile çalışılması tavsiye edilmektedir.

Tescilli Marka Koruması Nelerdir ve Koruma Süresi Nedir?

6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’ na göre tescil edilen marka kanundan kaynaklı tüm korumalara hak kazanmaktadır. Tescilin sağladığı korumalar ise yasanın 7. maddesinde ayrıntılı olarak ele alınmıştır:

Madde 7- (1) Bu Kanunla sağlanan marka koruması tescil yoluyla elde edilir.
(2) Marka tescilinden doğan haklar münhasıran marka sahibine aittir. Marka sahibinin, izinsiz olarak yapılması hâlinde, aşağıda belirtilen fiillerin önlenmesini talep etme hakkı vardır:
a) Tescilli marka ile aynı olan herhangi bir işaretin, tescil kapsamına giren mal veya hizmetlerde kullanılması.
b) Tescilli marka ile aynı veya benzer olan ve tescilli markanın kapsadığı mal veya hizmetlerle aynı veya benzer mal veya hizmetleri kapsayan ve bu nedenle halk tarafından tescilli marka ile ilişkilendirilme ihtimali de dâhil karıştırılma ihtimali bulunan herhangi bir işaretin kullanılması.
c) Aynı, benzer veya farklı mal veya hizmetlerde olmasına bakılmaksızın, tescilli marka ile aynı veya benzer olan ve Türkiye’de ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle markanın itibarından haksız bir yarar elde edecek veya itibarına zarar verecek veya ayırt edici karakterini zedeleyecek nitelikteki herhangi bir işaretin haklı bir sebep olmaksızın kullanılması.

(3) Aşağıda belirtilen durumlar, işaretin ticaret alanında kullanılması hâlinde, ikinci fıkra hükmü uyarınca yasaklanabilir:
a) İşaretin, mal veya ambalajı üzerine konulması.
b) İşareti taşıyan malların piyasaya sürülmesi, teslim edilebileceğinin teklif edilmesi, bu amaçlarla stoklanması veya işaret altında hizmetlerin sunulması ya da sunulabileceğinin teklif edilmesi.
c) İşareti taşıyan malın ithal ya da ihraç edilmesi.
ç) İşaretin, teşebbüsün iş evrakı ve reklamlarında kullanılması.
d) İşareti kullanan kişinin, işaretin kullanımına ilişkin hakkı veya meşru bağlantısı olmaması şartıyla işaretin aynı veya benzerinin internet ortamında ticari etki yaratacak biçimde alan adı, yönlendirici kod, anahtar sözcük ya da benzeri biçimlerde kullanılması.
e) İşaretin ticaret unvanı ya da işletme adı olarak kullanılması.
f) İşaretin hukuka uygun olmayan şekilde karşılaştırmalı reklamlarda kullanılması.

Açık kanun hükmü dikkate alındığında özetle, tescilli markanın sahibinin izni olmaksızın ve verilen izni genişletecek şekilde kullanılması halinde, bunu kanun kapsamında yasaklanması mümkündür.

Yine, başvuru sonrası markanız ile aynı veyahut benzer bir markanın tescilinin talep edilmesi halinde de bu tescili engellemek adına geniş kapsamlı hak sahipliği ortaya çıkmakta ve etkili koruma sağlanmaktadır.

Marka tescile bağlı koruma süresi 10 yıldır. Bu süre 10’ar yıllık sürelerle herhangi bir sınırlamaya tabi olmaksızın uzatılabilmektedir. Koruma süresi başvuru tarihi itibariyle başlamaktadır.

Marka Tescil Ücreti Ne Kadardır?

Marka başvuru ücreti tescil edilecek sınıf sayısına göre değişiklik arz etmektedir. Ücretler her yıl güncellenmektedir.

2022 yılı için Tek sınıflı marka başvurusu üzerinden örnek vermek gerekirse;

Tek Sınıflı Marka Başvuru Ücreti: 380-TL

Marka Tescil Ücreti:1020-TL

toplam 1400-TL işlem ücreti ödenecektir. Bu ücret üzerine ayrıca marka vekili tarafından talep edilecek ücret ödenmek suretiyle markanıza 10 yıllık koruma sağlayabilirsiniz.

Tescilsiz Marka Korunur mu?

Tescilsiz markanın 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’ na göre korunması mümkün değildir. Kanunda doğan tüm korumalar markanın tesciline bağlanmaktadır. Bu nedenle marka tescili hukuk sistemimizde son derece önemlidir.

Tescilsiz markaya yönelik hukuka aykırı kullanım/tecavüz fiillerine karşı ancak TTK Haksız Rekabet hükümlerine göre işlem tesis etmek mümkün olmaktadır. Ancak haksız rekabet hükümleri kaynaklı korumalar, bu kanunu korumaları yanında son derece etkisizdir.

Markalar Uluslararası Alanda Tescil Edilebilir mi?

Ülkemizin 1999 yılında taraf olduğu Madrid Protokolü uyarınca markaların uluslararası tescili mümkündür. Madrid protokolü uyarınca yapılan uluslararası marka tescili WİPO(World Intellectual Property Organization) nezdinde tutulan sicile kayıt yoluyla yapılmaktadır.

Ülkemizde tescilli bir marka ya da marka başvurusu için Madrid Protokolü kapsamında WİPO nezdinde uluslararası marka tescil başvurusu yapabilmektedir. WİPO nezdinde yapılacak tescil işlemleri için ayrı bir ücret ödenmektedir.

Tek bir başvuru ile marka koruması sağladığımız birden fazla ülke için belirleme yapmak suretiyle koruma sağlanabilmektedir. Madrid sistemine taraf 193 ülkede marka koruması WİPO tescili yoluyla sağlanabilmektedir.

Tescilli Markaya Tecavüz Halinde Ne Yapılabilir?

Marka hakkına tecavüz halleri ile ilgili Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamlı bir koruma getirmiştir. Kanunun 149. maddesi uyarınca,

(1) Sınai mülkiyet hakkı tecavüze uğrayan hak sahibi, mahkemeden aşağıdaki taleplerde bulunabilir:
a) Fiilin tecavüz olup olmadığının tespiti.
b) Muhtemel tecavüzün önlenmesi.
c) Tecavüz fiillerinin durdurulması.
ç) Tecavüzün kaldırılması ile maddi ve manevi zararın tazmini.
d) Tecavüz oluşturan veya cezayı gerektiren ürünler ile bunların üretiminde münhasıran kullanılan cihaz, makine gibi araçlara, tecavüze konu ürünler dışındaki diğer ürünlerin üretimini engellemeyecek şekilde elkonulması.
e) (d) bendi uyarınca elkonulan ürün, cihaz ve makineler üzerinde kendisine mülkiyet hakkının tanınması.
f) Tecavüzün devamını önlemek üzere tedbirlerin alınması, özellikle masraflar tecavüz edene ait olmak üzere (d) bendine göre elkonulan ürünler ile cihaz ve makine gibi araçların şekillerinin değiştirilmesi, üzerlerindeki markaların silinmesi veya sınai mülkiyet haklarına tecavüzün önlenmesi için kaçınılmaz ise imhası.
g) Haklı bir sebebin veya menfaatinin bulunması hâlinde, masrafları karşı tarafa ait olmak üzere kesinleşmiş kararın günlük gazete veya benzeri vasıtalarla tamamen veya özet olarak ilan edilmesi veya ilgililere tebliğ edilmesi.

Açık kanun hükmü uyarınca marka hakkına tecavüz halinde bunun tespiti,önlenmesi,durdurulması, maddi-manevi zararın tazmini, tecavüze konu ürünler ve bu ürünleri üreten makinalara el konulması, ürünlerin imhası ve kesinleşmiş kararın gazetede yayımlanması talep edilmektedir.

Ayrıca marka hakkına tecavüz halinde Sınai Mülkiyet Kanunu’nda cezai hükümler mevcuttur. Kanunun 30. maddesi uyarınca,

(1) Başkasına ait marka hakkına iktibas veya iltibas suretiyle tecavüz ederek mal üreten veya hizmet sunan, satışa arz eden veya satan, ithal ya da ihraç eden, ticari amaçla satın alan, bulunduran, nakleden veya depolayan kişi bir yıldan üç yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
(2) Marka koruması olduğunu belirten işareti mal veya ambalaj üzerinden yetkisi olmadan kaldıran kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
(3) Yetkisi olmadığı hâlde başkasına ait marka hakkı üzerinde devretmek, lisans veya rehin vermek suretiyle tasarrufta bulunan kişi iki yıldan dört yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
(4) Bu maddede yer alan suçların bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde ayrıca bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

Marka hakkına tecavüz halinde kanun uyarınca, mütecaviz hakkında hapis ve adli para cezasına hükmedilmektedir.

Marka Hukuki İşlemlere Konu Edilebilir mi?

Sınai Mülkiyet Kanunu’ nun 148. maddesi uyarınca markadan doğan haklar devredilebilir, miras yolu ile intikal edebilir, lisans konusu olabilir, rehin verilebilir, teminat olarak gösterilebilir, haczedilebilir veya diğer hukuki işlemlere konu olabilmektedir.

Av. Ali ÖZDEMİR

Göçük Hukuk Bürosu

UYARI: Bu sitede yer alan bilgiler, makaleler, kararlar ve sair paylaşımlar Avukatlık Kanunu, TBB Reklam Yasağı Yönetmeliği ve TBB Meslek Kuralları ile ilgili mevzuat hükümleri dikkate alınarak ve meslek itibarını zedeleyecek her türlü tavır ve davranıştan özenle kaçınılarak hazırlanmaktadır. Site içeriğindeki paylaşımların herhangi birinde reklam, tanıtım, pazarlama, iş sağlama amacı güdülmemektedir. Bu sebeple, bu bilgilerin profesyonel danışmanlık hizmeti yerine geçtiği kabul edilmemelidir. Site içeriğinde bulunan her türlü paylaşım Göçük Hukuk Bürosu ekibinin bilgi ve emeğinin ürünü olup, FSEK kapsamında eser niteliğindedir ve izinsiz kullanımı yasaktır.