E-Ticaret Hukuku Hakkında Önemli Hususlar

E-TİCARET HUKUKU HAKKINDA ÖNEMLİ HUSUSLAR

Elektronik Ticaret (E-Ticaret) Hukuku, ülkemizde son 10 yıl içerisinde tartışılan son derece yeni ve bir o kadar da dinamik bir hukuk dalıdır. Geleneksel ticaret anlayışının ötesinde hazır olmayan taraflar arasında yapılan bu tür anlaşmalar için sözleşmenin her iki tarafını da koruyan ve elektronik ticareti bir hukuki zemine oturtan düzenlemeler gerekmektedir. Nitekim ülkemizde de 05.11.2014 tarihinde Resmi Gazete’ de yayımlanan 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ve Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği ile yeterli olmasa da bazı düzenlemeler yapılmış ve uygulanmaktadır.

E-Ticaret Hukuku’ nda mesafeli satış sözleşmelerinden sistem güvenliğine, kişisel verilerin korunmasına kadar birçok alanda dikkatle üzerinde durulması gereken hususlar mevcuttur.

E-Ticaret Hukuku anlamında da bilinmesi ve uygulanması gereken en önemli hususları başlıklar halinde şu şekildedir:

Hizmet Sağlayıcılar ve Aracı Hizmet Sağlayıcılar Bilgi Verme Yükümlülüğüne Uygun Davranmalıdır.

6563 Sayılı Elektronik Ticaret Korunması Hakkında Kanun m.3/1 uyarınca Hizmet sağlayıcı, elektronik iletişim araçlarıyla bir sözleşmenin yapılmasından önce;

• Alıcıların kolayca ulaşabileceği şekilde ve güncel olarak tanıtıcı bilgilerini,
• Sözleşmenin kurulabilmesi için izlenecek teknik adımlara ilişkin bilgileri,
• Sözleşme metninin sözleşmenin kurulmasından sonra, hizmet sağlayıcı tarafından saklanıp saklanmayacağı ile bu sözleşmeye alıcının daha sonra erişiminin mümkün olup olmayacağı ve bu erişimin ne kadar süreyle sağlanacağına ilişkin bilgileri,
• Veri girişindeki hataların açık ve anlaşılır bir şekilde belirlenmesine ve düzeltilmesine ilişkin teknik araçlara ilişkin bilgileri,
• Uygulanan gizlilik kuralları ve varsa alternatif uyuşmazlık çözüm mekanizmalarına ilişkin bilgileri, sunar.

Hizmet sağlayıcı, varsa mensubu olduğu meslek odası ile meslekle ilgili davranış kurallarını ve bunlara elektronik olarak ne şekilde ulaşılabileceğini belirtmek durumundadır.

Tarafların tüketici olmadığı hâllerde taraflar, yukarıda sayılan yükümlülüklerin aksini kararlaştırabilmektedir. Aynı şekilde münhasıran elektronik posta yoluyla veya benzeri bireysel iletişim araçlarıyla yapılan sözleşmelerde yukarıda sayılan yükümlülüklerin uygulanmaz.

Hizmet Sağlayıcılar ve Aracı Hizmet Sağlayıcılar Siparişe İlişkin Aşağıda Yer Alan Kurallara Uygun Hareket Etmelidir.

6563 Sayılı Elektronik Ticaret Korunması Hakkında Kanun m.4/1 hükmü uyarınca elektronik iletişim araçları ile verilen siparişlerde aşağıdaki kurallara riayet edilmesi gerekmektedir:

• Hizmet sağlayıcı, siparişin onaylanması aşamasında ve ödeme bilgilerinin girilmesinden önce, ödeyeceği toplam bedel de dâhil olmak üzere, sözleşmenin şartlarının alıcı tarafından açıkça görülmesini sağlar.
• Hizmet sağlayıcı, alıcının siparişini aldığını gecikmeksizin elektronik iletişim araçlarıyla teyit eder.
• Sipariş ve siparişin alındığının teyidi, tarafların söz konusu beyanlara erişiminin mümkün olduğu anda gerçekleşmiş sayılır.
• Hizmet sağlayıcı, sipariş verilmeden önce alıcıya, veri giriş hatalarını belirleyebilmesi ve düzeltebilmesi için uygun, etkili ve erişilebilir teknik araçları sunar.

Tarafların tüketici olmadığı hâllerde taraflar, yukarıda sayılan yükümlülüklerin aksini kararlaştırabilmektedir.

Ayrıca satıcı, ikinci el ürün satıyorsa bunu açık bir şekilde belirterek pazarlama faaliyetlerini yürütmelidir.

Mesafeli Satış Sözleşmeleri Yönetmeliğe Uygun Olarak Hazırlanmalıdır.

Mesafeli Satış Sözleşmelerinin imzası öncesi alıcı tarafa “Ön Bilgilendirme” yapılması gerekmektedir. Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’ nin 5. Maddesi uyarınca  Ön Bilgilendirme aşağıdaki noktaları kapsamaktadır:

• Sözleşme konusu mal veya hizmetin temel nitelikleri,
• Satıcı veya sağlayıcının adı veya unvanı, varsa MERSİS numarası,
• Tüketicinin satıcı veya sağlayıcı ile hızlı bir şekilde irtibat kurmasına imkan veren, satıcı veya sağlayıcının açık adresi, telefon numarası ve benzeri iletişim bilgileri ile varsa satıcı veya sağlayıcının adına ya da hesabına hareket edenin kimliği ve adresi,
• Satıcı veya sağlayıcının tüketicinin şikayetlerini iletmesi için yukarıdaki maddede belirtilenden farklı iletişim bilgileri var ise, bunlara ilişkin bilgi,
• Mal veya hizmetin tüm vergiler dahil toplam fiyatı, niteliği itibariyle önceden hesaplanamıyorsa fiyatın hesaplanma usulü, varsa tüm nakliye, teslim ve benzeri ek masraflar ile bunların önceden hesaplanamaması halinde ek masrafların ödenebileceği bilgisi,
• Sözleşmenin kurulması aşamasında uzaktan iletişim aracının kullanım bedelinin olağan ücret tarifesi üzerinden hesaplanamadığı durumlarda, tüketicilere yüklenen ilave maliyet,
• Ödeme, teslimat, ifaya ilişkin bilgiler ile varsa bunlara ilişkin taahhütler ve satıcı veya sağlayıcının şikayetlere ilişkin çözüm yöntemleri,
• Cayma hakkının olduğu durumlarda, bu hakkın kullanılma şartları, süresi, usulü ve satıcının iade için öngördüğü taşıyıcıya ilişkin bilgiler,
• Cayma bildiriminin yapılacağı açık adres, faks numarası veya elektronik posta bilgileri,
• Cayma hakkının kullanılamadığı durumlarda, tüketicinin cayma hakkından faydalanamayacağına ya da hangi koşullarda cayma hakkını kaybedeceğine ilişkin bilgi,
• Satıcı veya sağlayıcının talebi üzerine, varsa tüketici tarafından ödenmesi veya sağlanması gereken depozitolar ya da diğer mali teminatlar ve bunlara ilişkin şartlar,
• Varsa dijital içeriklerin işlevselliğini etkileyebilecek teknik koruma önlemleri,
• Satıcı veya sağlayıcının bildiği ya da makul olarak bilmesinin beklendiği, dijital içeriğin hangi donanım ya da yazılımla birlikte çalışabileceğine ilişkin bilgi,
• Tüketicilerin uyuşmazlık konusundaki başvurularını Tüketici Mahkemesine veya Tüketici Hakem Heyetine yapabileceklerine dair bilgi.

Yukarıda belirtilen kuralları içeren “Ön Bilgilendirme Formu” mesafeli satış sözleşmesinin ayrılmaz bir parçasıdır ve taraflar aksini açıkça kararlaştırmadıkça bu bilgiler değiştirilemez.

Satıcı bilgilendirme formu içeriğinde yer alması gereken ek masraflara ilişkin bilgilendirme yükümlülüğünü yerine getirmezse, tüketici bunları karşılamakla yükümlü değildir.

Ön bilgilendirme yapıldığına ilişkin ispat yükü satıcıya aittir. Tüketici, yukarıda belirtilen hususlarda ve kullanılan uzaktan iletişim aracına uygun olarak en az on iki punto büyüklüğünde, anlaşılabilir bir dilde, açık, sade ve okunabilir bir şekilde satıcı veya sağlayıcı tarafından yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile bilgilendirilmek zorundadır.

Ayrıca, mesafeli sözleşmenin internet yoluyla kurulması halinde, satıcı veya sağlayıcı;

1- 5. Madde kapsamında belirtilen bilgilendirme yükümlülüğü saklı kalmak kaydıyla, yukarıda 1,5,8 ve 10 numaralı madde olarak belirtilen bilgileri bir bütün olarak, tüketicinin ödeme yükümlülüğü altına girmesinden hemen önce açık bir şekilde ayrıca göstermek,

2- Herhangi bir gönderim kısıtlamasının uygulanıp uygulanmadığını ve hangi ödeme araçlarının kabul edildiğini, en geç tüketici siparişini vermeden önce, açık ve anlaşılabilir bir şekilde belirtmek,

zorundadır.

Mesafeli sözleşmenin sesli iletişim yoluyla kurulması halinde, satıcı veya sağlayıcı yukarıda 1,5,8 ve 10 numaralı madde olarak belirtilen hususlarda, tüketiciyi sipariş vermeden hemen önce açık ve anlaşılır bir şekilde söz konusu ortamda bilgilendirmek ve yukarıda 14 madde olarak belirtilen bilgilerin tamamını en geç mal teslimine veya hizmet ifasına kadar yazılı olarak göndermek zorundadır.

Satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin bilgilendirilmesi yöntemlerinin tamamında yöntemlerle ön bilgileri edindiğini kullanılan uzaktan iletişim aracına uygun olarak teyit etmesini sağlamak zorundadır. Aksi halde sözleşme kurulmamış sayılacaktır.

Satıcı veya sağlayıcı, tüketici siparişi onaylamadan hemen önce, verilen siparişin ödeme yükümlülüğü anlamına geldiği hususunda tüketiciyi açık ve anlaşılır bir şekilde bilgilendirmek zorundadır. Aksi halde tüketici siparişi ile bağlı değildir.

Tüketicinin mesafeli sözleşme kurulması amacıyla satıcı veya sağlayıcı tarafından telefonla aranması durumunda, her görüşmenin başında satıcı veya sağlayıcı kimliğini, eğer bir başkası adına veya hesabına arıyorsa bu kişinin kimliğini ve görüşmenin ticari amacını açıklamalıdır.

Tüketici’ den alınan Ön Bilgilendirme Formları en az 3 yıl saklanmalıdır.

Güven Damgası alınarak müşterilerin sisteminize olan güveni arttırılmalıdır.

Öncelikle belirtmek gerekir ki Güven Damgası e-ticaret siteleri için zorunlu değildir. Ancak sistemin birçok konuda güvenli olduğunu gösteren “Güven Damgası” sizleri rakipleriniz arasında bir adım öne çıkartacaktır. E-ticaret Hukuku tavsiyelerimiz arasında “Güven Damgası” alınması da yer almaktadır.

Elektronik Ticarette Güven Damgası Hakkında Tebliğ’ in 5. Maddesi uyarınca, Güven Damgası almak isteyen hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcı asgari olarak aşağıdaki standartlara uyması zorunludur:

• Kişisel veri ve ödeme bilgisi içeren her türlü işlemin internet sitesi ve mobil sitede EV SSL, uygulamada SSL ile gerçekleştirilmesini sağlar.
• Güven damgası başvurusunda bulunmadan en fazla üç ay önce ve her takvim yılı içinde en az bir defa, Türk Standardları Enstitüsü tarafından onaylı A veya B sınıfı sızma testi firmalarına sızma testi yaptırarak gerekli önlemleri alır ve bu önlemleri aldığına ilişkin doğrulama testi yaptırır.
• 23/2/2006 tarihli ve 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanununa, 4/5/2007 tarihli ve 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanuna, 20/6/2013 tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanuna, 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna, 23/10/2014 tarihli ve 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanuna, 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununa ve bu kanunların ikincil düzenlemeleri ile elektronik ticaret ortamında satışı yasak olan ya da şarta bağlanan ürünlere ilişkin düzenleme ve idari kararlara uygun süreçler tasarlar.
• Elektronik ticaret ortamında çocukların fiziksel, zihinsel, ahlaki, psikolojik ve toplumsal gelişim özelliklerini olumsuz yönde etkileyebilecek içeriğe yönelik tedbirleri alır.
• Elektronik ticarete konu malın stok bilgisi, içeriği, malzemesi, ölçüleri gibi özelliklerine, kullanımına ve varsa garantisine, teknik desteğine ve bunların kim tarafından sağlanacağına ilişkin detaylar ile gerçek boyutlarının anlaşılmasını mümkün kılan görselleri, tedarik, kargo ve teslimat süresi gibi hususları, sipariş alıcıya teslim edilinceye kadar siparişin durumu hakkında gerekli bilgileri ve kargo takip imkânını sunar ya da sunulmasına olanak sağlar.
• Elektronik ticarete konu hizmetin kim tarafından sağlanacağı, kapsamı ve süresi gibi bilgileri sunar ya da sunulmasına olanak sağlar.
• ve 6. Maddede belirtilen taahhütlerine uygun hareket eder.
• Alıcının siparişi hakkında bilgi alabilmesi, talep ve şikâyetlerini internet tabanlı iletişim yöntemlerinden en az biri ve telefon aracılığıyla iletebilmesi için müşteri hizmetleriyle iletişim imkânı sunar. Talep ve şikâyetlerin etkin bir şekilde yönetilmesini, sonuçlandırılmasını ve konuya ilişkin alıcının bilgilendirilmesini sağlar.

Hizmet Sağlayıcı veya Aracı Hizmet Sağlayıcının Güven Damgası alabilmesi için;

• Hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcının gerçek kişi olması halinde kendisinin ve yetkili temsilcisinin, tüzel kişi olması halinde ise yöneticilerinin ve yetkili temsilcilerinin 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık veya bilişim suçlarından mahkûm olmaması gerekir.

• Güven damgası almak isteyen hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcı iflas etmiş ise itibarın iadesinin sağlanmış olması

Şartları taşıyan Hizmet Sağlayıcı veya Aracı Hizmet Sağlayıcı, bakanlık tarafından yetkilendirilmiş Güven Damgası Sağlayıcı(GDS) kuruluşlara başvurarak süreci başlatabilmektedir.

Ticari Elektronik İletiler ile ilgili müşteri onaylarının alınması gerekmektedir.

Gerçek ve tüzel kişilerin ticari faaliyetleri doğrultusunda mal ve hizmetlerini tanıtmak, pazarlamak ya da işletmesinin tanınırlığını arttırmak amacıyla elektronik iletişim araçlarıyla yapılan her türlü ticari iletişimi ticari elektronik ileti olarak adlandırılır.

Hizmet sağlayıcının, mal ve hizmetlerini tanıtmak, pazarlamak, işletmesini tanıtmak ya da kutlama ve temenni gibi içeriklerle tanınırlığını artırmak amacıyla alıcıların elektronik iletişim adreslerine gönderdiği ticari elektronik iletiler için kendisi tarafından önceden onay alınır. Onay, reddetme hakkı kullanılıncaya kadar geçerlidir. E-ticaret Hukuku alanında en önemli hususlardan bir tanesi ticari elektronik iletilerin yönetimidir.

Onay, yazılı olarak veya her türlü elektronik iletişim aracıyla alınabilir. Onayda, alıcının ticari elektronik ileti gönderilmesini kabul ettiğine dair olumlu irade beyanı, adı ve soyadı ile elektronik iletişim adresi yer alır.

Fiziki ortamda alınan onayda, onayı verenin imzası aranır. Onayın elektronik ortamda alınması durumunda, onayın alındığı bilgisi, reddetme imkânı da tanınmak suretiyle, alıcının elektronik iletişim adresine aynı gün içinde iletilir. Alıcının elektronik iletişim adresine ticari elektronik ileti gönderilerek onay talebinde bulunulamaz.

Onay; abonelik, satış ve üyelik sözleşmesi gibi bir sözleşmenin içeriğine dahil edilerek alınıyorsa sözleşmenin sonunda, olumlu irade beyanından veya imzadan önce, ticari elektronik ileti kenar başlığı altında, reddetme imkanı da tanınarak en az on iki punto ile yazılarak alınır.

Acentelik, özel yetkili işletme ya da bayilik sözleşmesindeki taraflardan birine verilen onay; bu sözleşmeye konu mal, hizmet veya marka ile sınırlı olarak sözleşmenin diğer tarafı için de verilmiş kabul edilir.

Hizmet sağlayıcı aldığı onayı, kendi mal veya hizmetleri ile birlikte olmak kaydıyla promosyon olarak sunulan mal ve hizmetler için de kullanabilir. Ancak bu promosyon ilişkisinin bir sözleşmeye bağlı olma şartı aranır.

Onay metninde, olumlu irade beyanı önceden seçilmiş olarak yer alamaz. Hizmet sağlayıcı, alıcıdan ticari elektronik ileti onayı vermesini, sunduğu mal ve hizmetin temini için ön şart olarak ileri süremez. Onayın alındığına ilişkin ispat yükümlülüğü hizmet sağlayıcıya aittir.

Ticari Elektronik iletiler hakkında yoğun müşteri şikayetleri neticesinde gerekli yasal düzenlemeler yapılmış ve İYS(İleti Yönetim Sistemi) kurulmuştur. Hizmet sağlayıcıların elektronik ticari iletilerinin kayıt altına alınması kurulan bu sisteme ve ayrıntılı bilgilendirme metinlerine buradan ulaşabilirsiniz.

6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununa uygun olarak veri işleme faaliyetleri gerçekleştirilmelidir.

6698 sayılı Kişisel Verileri Korunması Kanunun 3. Maddesi uyarınca; “Kişisel verilerin işleme amaçlarını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek veya tüzel kişi” olarak tanımlanan Veri Sorumluları yasaya uygun veri işleme faaliyeti yürütmelidir.

Hizmet Sağlayıcıları ve aracı hizmet sağlayıcıları faaliyetlerinin sürdürürken gerçek kişi müşterilerin kişiler verilerini işleyerek “Veri Sorumlusu” sıfatını kazanmaktadır.

Hizmet Sağlayıcıları ve aracı hizmet sağlayıcıları veri sorumlusu sıfatıyla yasanın 4. Maddesi uyarınca kişisel verilerin işlenmesinde faaliyetlerinde aşağıdaki ilkelere uygun hareket etmek zorundadır:

• Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma.
• Doğru ve gerektiğinde güncel olma.
• Belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme.
• İşlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma.
• İlgili mevzuatta öngörülen veya işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilme.

Ayrıca işlenen verilerle ilgili, işlenen veri ile ilgili rıza gerektiren/rıza gerektirmeyen veri işleme faaliyetlerinin tespiti ile ilgili 5. Ve 6. Madde hükümlerine uygun hareket etmek zorundadır. Bu amaçla işlenmesi için rıza gereken kişiler veriler ile ilgili, ilgili kişi rızalarının alınması gerekmektedir.

Yasanın 11. Madde uyarınca, kişisel verilerin elde edilmesi sırasında veri sorumlusu veya yetkilendirdiği kişi, ilgili kişilere;

• Veri sorumlusunun ve varsa temsilcisinin kimliği,
• Kişisel verilerin hangi amaçla işleneceği,
• İşlenen kişisel verilerin kimlere ve hangi amaçla aktarılabileceği,
• Kişisel veri toplamanın yöntemi ve hukuki sebebi,
• İlgili kişilerin hakları,

konusunda bilgi vermekle yükümlüdür. Aydınlatma yükümlülüğü hakkında ayrıntılı bilgiye Aydınlatma Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesinde Uyulacak Usul Ve Esaslar Hakkında Tebliğ’ den ulaşılabilmektedir.

Veri sorumlusu sıfatıyla Hizmet Sağlayıcı ve Aracı Hizmet Sağlayıcı veri güvenliği hakkında gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür. Bu noktada fiziki ve dijital verilerin korunması konusunda gerekli tedbirleri almalıdır. Verilere yetkisiz erişim durumunda veri ihlal bildiriminde bulunmak zorundadır. Bu konuda daha önce kaleme aldığımız bilgi notuna buradan ulaşabilirsiniz.

Ayrıca, veri Sorumlularının tespiti ve veri sorumluları işlenen veri kategorilerinin aleni olarak ilgili kişilerce incelenebilmesi için VERBİS(Veri Sorumluları Sicil Bilgi Sistemi) sistemi kurulmuştur. İlgili kişiler, sicile kayıtlı veri sorumluları tarafından işlenen veri kategorilerine, verileri saklama sürelerine, verilerin aktarım durumuna ve verilerin korunması için alınan tedbirlere bu sistem üzerinden ulaşabilmektedir.

Keza VERBİS kayıt yükümlülüğüne aykırı davranılması halinde ciddi idari para cezası tahakkuk ettirilmektedir. Sicile kayıt zorunluluğu bulunan veri sorumluları şu şekildedir:

• Yıllık çalışan sayısı 50’den çok veya yıllık mali bilanço toplamı 25 milyon TL’den çok olan gerçek ve tüzel kişi veri sorumluları
• Yurtdışında yerleşik gerçek ve tüzel kişi veri sorumluları
• Yıllık çalışan sayısı 50’den az ve yıllık mali bilançosu 25 milyon TL’ den az olup ana faaliyet konusu özel nitelikli kişisel veri işleme olan gerçek ve tüzel kişi veri sorumluları(Son Tarih: 31.03.2021)
• Kamu kurum ve kuruluşu veri sorumluları(Son Tarih: 31.03.2021)

6698 sayılı KVKK’ ya aykırı hareket edilmesi halinde uygulanacak idari para cezalarına (2021) buradan ulaşabilirsiniz.

Uygulamada hizmet sağlayıcılarının E-ticaret hukuku kapsamında KVKK’ dan doğan yükümlülüklerine uygun davranmadığı gözlenmektedir.

Hizmet Sağlayıcılar ve Aracı Hizmet Sağlayıcılar ETBİS(Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi)’ e kayıt olmalıdır.

Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi ve Bildirim Yükümlülükleri Hakkında Tebliğ uyarınca, ağ üzerinde mal veya hizmet satışına yönelik sözleşme yapılmasını veya sipariş verilmesini sağlayan hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcılar ile tebliğde belirtilen diğer gerçek veya tüzel kişilerin elektronik ticarete ilişkin kayıt veya bildirim yükümlülüklerini yerine getirmesi gerekmektedir.

Aşağıda belirtilen gerçek veya tüzel kişiler faaliyete başlamadan önce ETBİS’e kayıt olur:

• Kendilerine ait elektronik ticaret ortamında faaliyet gösteren hizmet sağlayıcılar.
• Aracı hizmet sağlayıcılar.
• Yurt içinde yerleşik olup yurt içinde elektronik ticaret faaliyetinde bulunmamakla birlikte yurt dışında yerleşik bir aracı hizmet sağlayıcı üzerinden sözleşme yapan veya sipariş alan hizmet sağlayıcılar.

ETBİS’ e kayıt için ise şu bilgiler girilmektedir:

• Gerçek veya tüzel kişi tacirler için MERSİS numarası ve vergi kimlik numarası, esnaf ve sanatkârlar için T.C. kimlik numarası ve vergi kimlik numarası.
• Elektronik ticaret veya aracılık faaliyetinde bulunulan mobil uygulama ve alan adı.

ETBİS’e kayıt edilen hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcılar kendilerine ilişkin olarak aşağıda belirtilen hususlarda bildirimde bulunur:

1. Tebligata elverişli KEP adresi.
2. Elektronik ticaretin türü.
3. Elektronik ticaret dışındaki ticari faaliyetleri.
4. Elektronik ticaret ortamında sunulan mal ve hizmetlerin türü.
5. Elektronik ticaret ortamında sunulan ödeme yöntemleri.
6. Elektronik ticaret ortamında ikinci el malların satışa sunulup sunulmadığı ve satışa sunulan ikinci el malların türü.
7. 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamında faaliyet gösteren bankalar ile 20/6/2013 tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun kapsamında faaliyet gösteren ödeme ve elektronik para kuruluşlarından alınan hizmetlere ilişkin bilgiler.
8. Varsa üst bentte zikredilen kuruluşlar dışında ödeme hizmeti alınan kuruluşlardan alınan hizmetlere ilişkin bilgiler ile üst bentte zikredilen kuruluşların aracı olmadığı ödeme yöntemleri.
9. 11/6/2009 tarihli ve 27255 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliği uyarınca M türü yetki belgesi alan kargo ve lojistik işletmecilerinden alınan hizmetlere ilişkin bilgiler.
10. Hizmet alınan elektronik ticaret altyapı sağlayıcılarına ilişkin bilgiler.
11. Kişisel verilerin ve müşteri bilgilerinin tutulduğu veri tabanlarının bulunduğu ülke ve adres bilgileri.
12. Elektronik ticaret ortamında sınır ötesi elektronik ticaret gerçekleştirilmesi halinde ülke ve ödeme yöntemi bazında bu ticaretin yıllık hacmi.
13. Bakanlıkça gerekli görülen diğer bilgiler.

Kendine ait elektronik ticaret ortamında faaliyet gösteren hizmet sağlayıcılar yukarıdaki bilgiler yanında, üretim yeri ve depo adresleri ile sınır ötesi elektronik ticaret faaliyetinde bulunduğu aracı hizmet sağlayıcıların alan adlarını da bildirir.

Ödeme ve elektronik para kuruluşları, bankalar, Bankalararası Kart Merkezi Anonim Şirketi, kargo ve lojistik işletmecileri, elektronik ticaret altyapı sağlayıcıları ve aracı hizmet sağlayıcılar internet üzerinden yapılan sözleşme ve verilen siparişlere ilişkin Bakanlıkça detayları belirlenen ve anonim hale getirilmiş istatistiki bilgileri aylık dönemler halinde bildirir. Bir aya ait bilgiler, takip eden ayın son günü saat 24:00’e kadar iletilir.

ETBİS’e bildirim sırasında hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcıların sanal pos bilgileri Bankalararası Kart Merkezi Anonim Şirketi üzerinden sistem aracılığıyla teyit edilir.

Gerçek kişiler tarafından yapılacak bildirimler kendileri veya yetkili temsilcileri, tüzel kişiler tarafından yapılacak bildirimler ise yetkili temsilcileri tarafından e-Devlet kapısı üzerinden ETBİS’e yapılır.

Hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcılar yukarıda 12. madde olarak belirtilen “Elektronik ticaret ortamında sınır ötesi elektronik ticaret gerçekleştirilmesi halinde ülke ve ödeme yöntemi bazında bu ticaretin yıllık hacmi” bildirimini her yıl mart ayı sonuna kadar, bu madde dışındaki bildirim yükümlülüklerini ise  ETBİS’e kayıt tarihinden itibaren otuz gün içinde yerine getirir.

Hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcılar, kayıt ve bildirim yükümlülüğü bulunan hususlarda meydana gelen değişiklikleri, değişiklik tarihinden itibaren otuz gün içinde bildirir.

Elektronik ticaret faaliyeti sona eren hizmet sağlayıcılar ile aracılık faaliyeti sona eren aracı hizmet sağlayıcılar bu durumu faaliyetlerinin sona erdiği tarihten itibaren otuz gün içinde bildirir.

Bildirim yükümlülüklerine aykırılık halinde 6563 Sayılı Yasanın 12. maddesi uyarınca 5.000-TL’ den 20.000-TL (2021 yılı için 10.380-TL- 41.529-TL) ‘ ye kadar idari para cezası tahakkuk ettirilmektedir.

AV. Ali ÖZDEMİR

20.12.2020